Czy szczepienie przeciwko COVID-19 zwiększyło ryzyko ADEM lub ...

Opracowała mgr Małgorzata Ściubisz

Skróty: ADEM (acute disseminated encephalomyelitis) – ostre rozsiane zapalenie mózgu i rdzenia, CI (confidence interval) – przedział ufności, COVID-19 (coronavirus disease) – choroba spowodowana przez SARS-CoV-2, RI (relative incidences) – zapadalność względna, TM (transverse myelitis) – poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego

W australijskim badaniu obserwacyjnym z retrospektywnym zbieraniem danych oceniono związek między szczepieniem przeciwko COVID-19 a występowaniem ADEM oraz TM.

W analizie wykorzystano metodę self-controlled case series, tzn. uwzględniono wyłącznie osoby, u których rozpoznano określone zdarzenie, a okres obserwacji podzielono na okres ryzyka i kontrolny. Dane do badania pozyskano z oficjalnego krajowego rejestru Vaccine Safety Health-Link (VSHL), w którym zgromadzono dane medyczne i demograficzne około 6,7 mln mieszkańców stanu Wiktoria.

Na podstawie rozpoznania w klasyfikacji ICD-10 zgodnego z kodami G040 i G373 wśród osób szczepionych przeciwko COVID-19 zidentyfikowano 37 pacjentów hospitalizowanych z powodu ADEM i 155 pacjentów hospitalizowanych z powodu TM w okresie od stycznia 2017 r. do grudnia 2023 r. Częstość tych zdarzeń porównano w okresie narażenia (pierwsze 42 dni po szczepieniu przeciwko COVID-19) i kontrolnym (okres poprzedzający szczepienie lub po szczepieniu z wyłączeniem okresu narażenia).

Ogółem wykazano, że w ciągu pierwszych 42 dni po szczepieniu przeciwko COVID-19 (niezależnie od typu preparatu) ryzyko ADEM i TM było podobne do ryzyka w okresie kontrolnym (RI odpowiednio: 1,05 [95% CI: 0,37–2,99] i 0,94 [95% CI: 0,57–1,54]). W analizie uwzględniającej typ szczepionki wykazano, że w okresie pierwszych 42 dni po szczepieniu preparatem wektorowym ChAdOx1 (Vaxevria firmy AstraZeneca) ryzyko ADEM było >3,5-krotnie większe niż w okresie kontrolnym (RI: 3,74 [95% CI: 1,02–13,70]), a ryzyko TM było prawie 2,5-krotnie większe, choć dotyczyło tylko podania pierwszej dawki (RI: 2,49 [95% CI: 1,07–5,79]). Nie wykazano natomiast związku między szczepieniem przeciwko COVID-19 preparatami mRNA a występowaniem ADEM i TM. W okresie pierwszych 42 dni po szczepieniu preparatem mRNA ryzyko ADEM i TM było podobne do ryzyka w okresie kontrolnym (RI odpowiednio: 1,05 [95% CI: 0,37–2,99] i 0,94 [95% CI: 0,57–1,54]). Biorąc pod uwagę łączną liczbę podanych dawek szczepionek przeciwko COVID-19 oszacowano, że bezwzględne ryzyko ADEM i TM jest ekstremalnie małe i wynosi odpowiednio 0,78/mln podanych dawek i 1,82/mln podanych dawek.

Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że wyniki badania sugerują związek między szczepieniem przeciwko COVID-19 preparatem wektorowym ChAdOx1 a występowaniem ADEM i TM (aktualnie szczepionki wektorowe nie są już stosowane w profilaktyce COVID-19 – przyp. red.). Nawet jeżeli związek ma charakter przyczynowy, to bezwzględne ryzyko jest ekstremalnie małe i należy je rozpatrywać w kontekście potwierdzonych korzyści ze szczepienia przeciwko COVID-19.

Zobacz także