Wielki dzień dla Warszawy – otwarcie MSN-u już jutro

Autor: Rafał Motyl

Najbardziej oczekiwana inwestycja w Warszawie już jutro zostanie otwarta dla publiczności. Nowy gmach Muzeum Sztuki Nowoczesnej został zaprojektowany jako przestrzeń, gdzie będzie można nie tylko oglądać dzieła sztuki, ale także odpocząć i wziąć udział w ciekawych wydarzeniach. To także kolejna inwestycja zmieniająca centrum stolicy.

Bardzo się cieszę, że możemy się dzisiaj wszyscy spotkać w Muzeum Sztuki Nowoczesnej. To wielki dzień dla Warszawy. Z co najmniej kilku powodów. Po pierwsze dlatego, że takiego miejsca nie było w stolicy od dziesięcioleci. Miejsca, które powstałoby od podstaw – właśnie po to, żeby prezentować polską sztukę. Miejsca, które samo w sobie jest spektakularne. Po drugie jest to absolutnie historyczna i wyjątkowa chwila dla miasta stołecznego Warszawy również dlatego, że MSN wpisuje się w projekt Nowego Centrum Warszawy. Udaje nam się powoli, po dekadach, odczarować tę część miasta i ją konsekwentnie przebudowujemy. Po trzecie to niesłychanie istotne – będziemy mieli miejsce na absolutnie światowym poziomie, służące promocji polskiej kultury, polskiej sztuki nowoczesnej, która cieszy się wielkim zainteresowaniem. Ale to miejsce to coś znacznie więcej. Dlatego, że MSN będzie miejscem spotkań, miejscem dyskusji – powiedział prezydent m.st. Warszawy Rafał Trzaskowski w siedzibie MSN na dzień przed otwarciem gmachu.

Miło nam przywitać Państwa w nowym gmachu Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Długo na niego czekaliśmy, proces budowy był złożony, ale najważniejsze, że dzisiaj możemy tutaj wszyscy być. Bardzo zależy nam na tym, żeby to była instytucja dla wszystkich, żeby była otwarta dla lokalnych artystów lokalnej sceny artystycznej oraz – tak jak powiedział Pan Prezydent – animowała międzynarodową wymianę. Żeby to było miejsce dyskusji, gdzie mogą się toczyć ważne społecznie debaty, a jednocześnie miejsce edukacji i kontemplacji sztuki – mówiła Joanna Mytkowska, dyrektorka muzeum.

Muzeum Sztuki Nowoczesnej jest pierwszym muzeum w Warszawie, zbudowanym po wojnie jako nowe miejsce dla sztuki współczesnej. Inne oddawane w ostatnich latach placówki są muzeami tematycznymi czy narracyjnymi, jak chociażby Muzeum Historii Polski czy Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.

Do obecnej siedziby przy ul. Marszałkowskiej muzeum przeniesie swoje zbiory z kilku innych dotychczas działających miejsc. A kolekcja MSN-u nie jest mała - obecnie liczy ponad 2600 obiektów i stale rośnie. Jest ona poświęcona sztuce tworzonej w Polsce głównie po 1989 roku i na świecie. Nie ma w Polsce innej instytucji z kolekcją tego rodzaju.

Unikalne są też zbiory archiwalne MSN-u zwane Archiwum Artystek i Artystów. To np. publikacje, dokumentacje fotograficzne, teksty artystów, listy i dokumenty prywatne oraz oficjalne pisma, odsłaniające codzienne życie artystów takich jak: Zofii Rydet, Aliny Szapoczniokow, Wojciecha Fangora, Eustachego Krasińskiego czy Tadeusza Rolkego.

­Dziś spełniają się marzenia. Kilkanaście lat temu mieliśmy takie marzenie – powstał program rozwoju kultury w stolicy: Warszawa miasto kultury i obywateli. Dzisiaj kiedy otwieramy Muzeum Sztuki Nowoczesnej myślę, że to jest początek spełnienia tego marzenia. Nowe Centrum Warszawy to właśnie miejsce kultury, pełne zieleni, otwarte i przyjazne dla mieszkańców – mówiła Aldona Machnowska-Góra, zastępczyni prezydenta m.st. Warszawy.

Otwarcie MSN-u zaplanowano na piątkowy wieczór, 25 października na godzinę 20:00. Już wtedy w gmachu muzeum będzie można odnaleźć dziewięć dzieł sztuki, których autorkami są kobiety. Wszystkie artystki prezentują autorskie i nowatorskie podejście do malarstwa i rzeźby. W przestrzeniach nowego budynku można zobaczyć dzieła takich autorek jak: Magdalena Abakanowicz, Karolina Jabłońska, Żanna Kadyrowa, Kateryna Łysowenko, Sandra Mujinga, Mariela Scafati, Monika Sosnowska, Alina Szapocznikow i Cecilia Vicuña.

Oprócz pokazu wybranych prac z kolekcji MSN-u, otwarciu będą towarzyszyć: akcje performatywne, koncerty, wykłady i festiwal „Warszawa w Budowie”. Swoje propozycje przygotuje muzealne wydawnictwo oraz otwarte po raz pierwszy kino.

Z kolei najważniejszymi wydarzeniami weekendu będą koncerty światowej sławy artystek z Polski i zagranicy. Piątkowe otwarcie będzie jedyną okazją, żeby zobaczyć performans Katalin Ladik „White Descent”, która artystycznie wykorzysta przestrzeń monumentalnej klatki schodowej MSN-u. Na fasadzie budynku będzie wyświetlany koncert amerykańskiej ikony muzyki – Kim Gordon.

Budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej to dzieło amerykańskiego architekta Thomasa Phifera, ucznia znanego modernisty Richarda Meiera. Bryła wyraźnie nawiązuje do modernistycznej tradycji urbanistycznej tej części Warszawy i komponuje się z budynkami Ściany Wschodniej oraz Pałacem Kultury i Nauki.

– Kiedy przyjechałem tu 10 lat temu, poczułem tego niezwykłego, nowego ducha, który stał się początkiem pomysłu na to miejsce. Wiele spotkań, rozmów i podpisanych umów doprowadziło do tego, że dziś możemy zebrać się w Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Dla mnie, architekta, to niezwykłe uczucie, kiedy patrzę na ten gmach – pięknie wykonany z betonu, drewna i stali nierdzewnej. Wszystko tutaj zostało stworzone przez lokalnych rzemieślników. Świadomość, jak wiele ten gmach oznacza dla Warszawy i Polski jest dla mnie powodem do dumy – wspomina Thomas Phifer, pomysłodawca i twórca budynku.

Sam budynek MSN-u ma prostą formę zbudowaną na planie dwóch prostokątów. Składa się z sześciu kondygnacji – czterech naziemnych i dwóch podziemnych – łącznie to blisko 20 tys. m kw. powierzchni, z czego 4,5 tys. m kw. to przestrzenie ekspozycyjne. Całość skupiona jest wokół monumentalnej dobrze oświetlonej klatki schodowej. Tworzą ją dwubiegowe schody, po których swobodnie można się przemieszczać w stronę przestrzeni wystawienniczych znajdujących się na wyższych piętrach.

Wystawy będzie można oglądać w czterech galeriach znajdujących się na pierwszym i drugim piętrze. Dwie szczytowe galerie doświetlane są naturalnym światłem rozproszonym przez świetliki rozmieszczone na dachu. Niższe galerie zapewnią bezpieczną ekspozycję pracom wymagającym bardziej rygorystycznych warunków oświetleniowych. Na piętrach znajdują się także pokoje do odpoczynku, swobodnej rozmowy albo zajęć edukacyjnych.

Ciekawie wygląda także parter budynku z wejściami od ul. Marszałkowskiej i od strony pasażu. To tutaj znajdują się całkowicie przeszklone foyer, audytorium, przestrzeń edukacyjno-wykładowa, galeria ekspozycji czasowej, sklep i kawiarnia. Wszystkie przestrzenie na parterze spełniają funkcje publiczne i są widoczne z zewnątrz.

Na pierwszej kondygnacji podziemnej zaprojektowano kino z widownią mieszczącą 150 osób, przestrzeń edukacyjną, pracownie konserwatorskie, magazyny i pomieszczenia techniczne. Z kolei na drugiej kondygnacji zaplanowano pomieszczenia do przechowywania i konserwacji dzieł sztuki oraz pozostałe pomieszczenia techniczne.

Przestrzeń przed muzeum zaplanowana została jako forum – miejsce działań kulturalnych, łącznik pomiędzy placem Centralnym a Parkiem Świętokrzyskim.

Całość zbudowana została ze szlachetnego białego betonu architektonicznego. MSN to pierwszy w Polsce i największy w Europie budynek o podwieszanej fasadzie z betonu.

Warszawskie Muzeum Sztuki Nowoczesnej to także pierwszy w Europie budynek zaprojektowany przez Thomasa Phifera, architekta, autora projektów licznych muzeów na świecie, np.: the North Carolina Museum of Art in Raleigh w Karolinie Północnej,  Glenstone Museum w Potomac w Maryland.

Więcej informacji na temat bieżącej działalności MSN-u znajduje się na stronie: artmuseum.pl.