25 lat Polski w NATO

25 lat temu, 12 marca 1999 roku otworzyliśmy nowy rozdział w historii polskiego bezpieczeństwa. Status członka w Sojuszu Północnoatlantyckim pozostaje jednym z głównych filarów polskiej polityki bezpieczeństwa jak i Europy. Artykuł 5 Traktatu Waszyngtońskiego jest gwarantem naszego bezpieczeństwa, a także fundamentem siły odstraszania Sojuszu. 

Polska nie tylko korzysta ze wspólnego bezpieczeństwa, ale też wnosi ważny wkład w jego umacnianie. Potwierdzeniem pozycji naszego kraju w Sojuszu Północnoatlantyckim było przyznanie Polsce organizacji spotkania przywódców państw i rządów NATO w 2016 roku. Szczyt, który odbył się w Warszawie był ważnym wydarzeniem w historii Sojuszu, rozpoczynającym nowy rozdział wojskowej adaptacji NATO do zmieniającego się środowiska bezpieczeństwa. 25 lat obecności Polski  w NATO to dla żołnierzy Sił Zbrojnych RP czas wytężonej służby, dynamicznego rozwoju i budowania silnej pozycji w NATO.

Od momentu wstąpienia do NATO, Polska sumiennie realizuje wszystkie zobowiązania, jakie członkostwo w Sojuszu nakłada na państwa go tworzące. Polscy żołnierze brali i cały czas biorą udział w misjach i operacjach prowadzonych pod auspicjami Sojuszu. W ciągu 25 lat naszego członkostwa służbę w nich pełniło blisko 75 000 żołnierzy i pracowników wojska.

Polska jest istotnym członkiem Sojuszu nie tylko ze względu na swoje geopolityczne położenie, ale przede wszystkim swoje doświadczenie i potencjał. Jesteśmy z liderem wśród krajów Sojuszu Północnoatlantyckiego pod względem wysokich nakładów na wydatki obronne naszego kraju. Świadczy o tym wysoki odsetek środków z krajowego budżetu, jakie nasz kraj przeznacza na obronność – dwa razy więcej niż wymagane przez NATO 2% PKB, czyli do 4,2 % PKB w 2024 r., planowane na ok. 158 mld zł, z czego ponad 50% przeznaczamy na modernizację Sił Zbrojnych, co także stawia nas na pierwszym miejscu w Sojuszu.

Od kiedy Polska wstąpiła do NATO, na terytorium naszego kraju ulokowano liczne sojusznicze bądź powiązane z Sojuszem struktury wojskowe;  realizowano liczne inwestycje  w ramach NATO Security Investment Programme (NSIP), którego łączna wartość wynosi 7,8 mld zł.

Obchody 25. rocznicy wstąpienia Polski do NATO odbędą się we wtorek, 12 marca, o godzinie 10:00 na Skwerze Kościuszki w Gdyni. W asyście Kompanii i Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej na maszt podniesiona zostanie flaga państwowa i flaga Sojuszu Północnoatlantyckiego oraz odegrany zostanie hymn państwowy i NATO. Z pokładu okrętu-muzeum ORP Błyskawica oddany zostanie salut świąteczny, składający się z 11 strzałów armatnich.

Przy nabrzeżu Skweru Kościuszki w Gdyni zacumują i zostaną udostępnione do zwiedzania okręty Marynarki Wojennej: okręt rakietowy ORP Piorun oraz niszczyciel min ORP Albatros. Okręty będą udostępnione do zwiedzania w godz. 11.00 – 17.00. W tych samych godzinach będzie można bezpłatnie zwiedzać również okręt – muzeum ORP Błyskawica. Natomiast od godz. 15.00 do 17.00 będzie można zwiedzić włoską fregatę ITS Luigi Rizzo, która zacumuje przy Nabrzeżu Francuskim (obok Muzeum Emigracji w Gdyni).

12 marca br., o godz. 12.00 uroczysty apel na placu przed Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie z udziałem pododdziałów armii sojuszniczych. O godz. 14.00 w sali MWP rozpocznie się rocznicowy  panel dyskusyjny z udziałem cenionych ekspertów oraz zaproszonych gości pt. Polska w NATO z perspektywy 25 lat członkostwa; 16 marca br., o godz. 17.00 Gala w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie połączona  z uhonorowaniem osób zasłużonych dla procesu akcesji i członkostwa Polski w Sojuszu  oraz koncertem okolicznościowym w wykonaniu Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego i zaproszonych gwiazd polskiej sceny. 16 marca br., od 10.00 do 16.00 bezpłatny dzień  otwarty w Muzeum Wojska Polskiego. Prezentować będą swoje stoiska promocyjno-informacyjne mi.in. Centralna Biblioteka Wojskowa, Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, Centralne Wojskowe Centrum rekrutacji czy Wojska Obrony Cyberprzestrzeni. Zorganizowana także zostanie wystawa statyczna lekkiego sprzętu wojskowego i uzbrojenia będącego na wyposażeniu jednostek WP oraz wystawa okolicznościowa Wojskowego Centrum  Edukacji Obywatelskiej poświęcona historii wstąpienia Polski do NATO oraz jej roli w tworzeniu najsilniejszego sojuszu na świecie. Od 19 marca br., odbywać się będą koncerty okolicznościowe z udziałem Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, w wybranych garnizonach na terenie całego kraju w szczególności, gdzie stacjonują wojska sojusznicze (Szczecin, Kołobrzeg, Kraków, Rzeszów, Lublin, Poznań, Bydgoszcz, Sieradz oraz Elbląg) koncerty okolicznościowe z udziałem Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. W jednostkach wojskowych w czasie cyklicznie zaplanowanych przedsięwzięć tj. w dni otwartych koszar, święta jednostek wojskowych, uroczystych zbiórek, apeli oraz wydarzeń kulturalnych organizowanych w garnizonach wojskowych zostanie upamiętniona 25. rocznica wstąpienia Polski do NATO. 

***

Droga Marynarki Wojennej RP do Sojuszu rozpoczęła się już na początku lat 90-tych. Właśnie wtedy polskie okręty ORP Wodnik oraz ORP Piast uczestniczyły w operacji bojowej Pustynna Burza. Udział w tej operacji był pierwszym w powojennej Polsce przykładem tak ścisłej współpracy polskich jednostek z siłami flot zachodnich i pierwszym sprawdzianem dla naszych marynarzy w nowej rzeczywistości.

W roku 1993 polska Marynarka Wojenna pierwszy raz uczestniczyła w manewrach US Baltops, w których prawie nieprzerwanie jesteśmy obecni do chwili obecnej. Z kolei, w 1995 roku 13 Dywizjon Trałowców podjął stałą współpracę z NATO-wskim stałym zespołem okrętów obrony przeciwminowej.

Proces integracji z siłami morskimi Sojuszu od samego początku został ukierunkowany na uzyskanie zdolności do wspólnego szkolenia, ćwiczeń oraz skutecznego wykonywania zadań. Jeszcze przed wstąpieniem do Sojuszu, w 1998 roku oficerowie Marynarki Wojennej rozpoczęli służbę w dowództwach NATO m.in. w Brukseli, w Northwood i w Brunsum. Od pierwszego naszego udziału w ćwiczeniu US Baltops 93 do roku 1999 Marynarka Wojenna obecna była we wszystkich ćwiczeniach międzynarodowych na Bałtyku organizowanych pod auspicjami Partnerstwa dla Pokoju.

Polskie okręty brały również udział w operacjach bojowych. Wśród nich, między innymi trzykrotnie w operacji antyterrorystycznej „Active Endeavour” na Morzu Śródziemnym, w operacjach „Enduring Freedom” oraz „Iraqi Freedom” na Zatoce Perskiej oraz wielokrotnie w operacji przeciwminowej „Open Spirit” na Bałtyku.

Ogółem od 2002 roku 10 polskich okrętów prowadziło działania pod flagą NATO w 26 misjach przez ponad 7 lat. Realizując zobowiązania sojusznicze polskie okręty uczestniczyły m. in. w działaniach Stałych Zespołów Sił Odpowiedzi NATO (SNMG1 oraz SNMCMG1). W wielu ćwiczeniach Marynarka Wojenna nie tylko uczestniczyła, ale także je organizowała. Bazy morskie w Gdyni i Świnoujściu stały się portami, z których operowały jednostki kilkudziesięciu bander państw Sojuszu i Partnerstwa dla Pokoju.

Od momentu rozpoczęcia współpracy z flotami NATO, aż do dzisiaj, siły Marynarki Wojennej są stale obecne w międzynarodowych ćwiczeniach na morzu, w powietrzu i na lądzie oraz w ćwiczeniach sztabowych. Polscy marynarze uczestniczą w ćwiczeniach sztabów i grupach roboczych NATO oraz służą w dowództwach Sojuszu Północnoatlantyckiego m. in. w Belgii, Danii, Holandii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i we Włoszech.

Przez 25 lat naszej obecności w NATO Marynarka Wojenna wzięła udział w ponad 250 ćwiczeniach międzynarodowych na Bałtyku, w Cieśninach Bałtyckich, na Morzu Północnym, Norweskim, Atlantyku, Morzu Śródziemnym i Czarnym. W ramach wszystkich ćwiczeń i operacji morskich przebyły łącznie 517 412 mil morskich, w tym 13 535 pod wodą. W ten sposób, wspólnie z okrętami innych państw Sojuszu tworzymy atmosferę bezpieczeństwa na morskich szlakach komunikacyjnych i na kluczowych akwenach, z których korzystają gospodarki morskie wielu państw, w tym także Polski. To wspaniały dorobek, z którego wszyscy możemy być dumni.

Więcej: https://cutt.ly/jw0tXbbS

Materiały: MON, 3.FO