Stan klęski żywiołowej. Co to oznacza

3 dni temu

BusinessInsider

15 września 2024, 21:05.

Zdjęcia BusinessInsider

1 min czytania

Jeśli premier Donald Tusk ogłosi stan wyjątkowy, to będzie pierwszy raz w historii. Taka decyzja oznacza, że rząd będzie mógł nakazać ewakuację, zobowiązać firmy do oddelegowania pracowników do pomocy w usuwaniu skutków powodzi, a także mieszkańców do określonych działań. Z drugiej strony stan wyjątkowy daje też szansę na odszkodowanie.

Kłodzko zalane przez rzekę Nysę kłodzką | Foto: PAP/Maciej Kulczyński / PAP

Rada Ministrów może wprowadzić stan klęski żywiołowej na 30 dni z możliwością przedłużenia za zgodą Sejmu W rozporządzeniu określa przyczyny, czas trwania, obszar oraz rodzaje ograniczeń Ogłoszenie stanu klęski żywiołowej wiąże się z obowiązkami, ale też możliwością wypłaty odszkodowań Więcej informacji o biznesie znajdziesz na Businessinsider.com.pl

Zgodnie z art. 228 Konstytucji w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony jeden z trzech stanów nadzwyczajnych: wojenny, wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej. Premier Donald Tusk przewiduje ogłoszenie stanu klęski żywiołowej.

Stan klęsk żywiołowej - Figure 2 — Zdjęcia BusinessInsider

Jak zauważa Pułkownik dr Franciszek Krynojewski, ekspert od obrony cywilnej, wykładowca Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa, to byłyby pierwszy raz od wejścia w życie ustawy z 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej. To ona określa tryb wprowadzenia i zniesienia nadzwyczajnego stanu, ale nie została jeszcze wykorzystana w trakcie pandemii Covid-19, czy wcześniejszych mniejszych powodzi. Stan klęski żywiołowej oznacza konkretne obowiązki, zasady zarządzania, ale też daje prawa.

Czytaj też: Powodziowa pomoc. Jest ruch premiera

Co oznacza stan klęski żywiołowej

Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może wprowadzić stan klęski żywiołowej na 30 dni z możliwością przedłużenia, ale tylko za zgodą Sejmu. Określa w nim przyczyny, datę wprowadzenia, czas trwania stanu klęski żywiołowej oraz obszar. To ważne, bo tam, gdzie stan będzie obowiązywał, będą też obowiązywać szczególne prawa i obowiązki. Obecnie powodzie występują w czterech województwach: dolnośląskim, opolski, śląskim i małopolskim. Rząd może jednak objąć stanem wyjątkowym tylko konkretne gminy. W rozporządzeniu Rada Ministrów określa też ograniczenia. Przykładowe ograniczenia wymienione w ustawie to:

Stan klęsk żywiołowej - Figure 3 — Zdjęcia BusinessInsider

zawieszenie działalności określonych przedsiębiorców; nakaz lub zakaz prowadzenia działalności gospodarczej określonego rodzaju; nakazanie pracodawcy oddelegowania pracowników do dyspozycji organu kierującego działaniami prowadzonymi w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia; całkowita lub częściowa reglamentacja zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły; zakaz okresowego podwyższania cen na towary lub usługi określonego rodzaju; nakaz stosowania cen ustalonych na towary lub usługi mające podstawowe znaczenie dla kosztów utrzymania konsumentów; obowiązek poddania się badaniom lekarskim, leczeniu, szczepieniom ochronnym oraz stosowaniu innych środków profilaktycznych i zabiegów, niezbędnych do zwalczania chorób zakaźnych oraz skutków skażeń chemicznych i promieniotwórczych; obowiązek poddania się kwarantannie; obowiązek stosowania środków ochrony roślin lub innych środków zapobiegawczych niezbędnych do zwalczania organizmów szkodliwych dla ludzi, zwierząt lub roślin; obowiązek stosowania określonych środków zapewniających ochronę środowiska; obowiązek stosowania środków lub zabiegów niezbędnych do zwalczania chorób zakaźnych zwierząt; obowiązek opróżnienia lub zabezpieczenia lokali mieszkalnych bądź innych pomieszczeń; dokonanie przymusowych rozbiórek i wyburzeń budynków lub innych obiektów budowlanych albo ich części; nakaz ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, obszarów i obiektów; nakaz lub zakaz przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach; zakaz organizowania lub przeprowadzania imprez masowych; nakaz lub zakaz określonego sposobu przemieszczania się; wykorzystanie, bez zgody właściciela lub innej osoby uprawnionej, nieruchomości i rzeczy ruchomych; zakaz prowadzenia strajku w odniesieniu do określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach; ograniczenie lub odstąpienie od określonych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, jednakże niepowodującym bezpośredniego narażenia życia lub zdrowia pracownika; wykonywanie świadczeń osobistych i rzeczowych określonych, w tym m.in. udzielanie pierwszej pomocy, wykonywanie określonych prac.

Czytaj także w BUSINESS INSIDER

Z drugiej strony w sytuacji ogłoszenia stanu wyjątkowego rząd musi się liczyć z koniecznością wypłaty odszkodowań na podstawie ustawy z 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela.

Stan klęsk żywiołowej - Figure 4 — Zdjęcia BusinessInsider

Po głoszeniu stanu klęski żywiołowej minister spraw wewnętrznych i administracji może wydawać wiążące polecenia m.in. organom samorządu terytorialnego.

Więcej pieniędzy z Unii

Jacek Siewiera, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, uważa, że stan klęski żywiołowej jest właściwym krokiem do uruchomienia sił, środków i finansowania w ramach mechanizmu europejskiego RescUE utworzonego przez Komisję Europejską do walki z klęskami żywiołowymi.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Jolanta Ojczyk

Stan klęsk żywiołowej - Figure 5 — Zdjęcia BusinessInsider

Szefowa Działu Prawnego Business Insider Polska

Więcej artykułów tego autora

Najpopularniejsze w BUSINESS INSIDER

Wiadomości

Stan klęski żywiołowej. Jest zapowiedź

dzisiaj 18:30 mm

Wiadomości

Powodziowa pomoc. Jest ruch premiera

dzisiaj 17:10 mm

Wiadomości

Stan klęsk żywiołowej - Figure 6 — Zdjęcia BusinessInsider

"Drzewa płyną przez ulice". Dramatyczne nagrania z Głuchołazów

dzisiaj 09:38 mm

Wiadomości

Głuchołazy, Kłodzko, Lądek, Ustronie. Tu sytuacja jest najbardziej dramatyczna [NAGRANIA]

dzisiaj 08:31 mm

Wiadomości

Pociągi są już opóźnione na 6382 minuty

dzisiaj 07:45 mm

Prawo

Unijny zakaz wylesiania świata. Rząd zamarudził z prawem kluczowym dla 116 tys. firm

wczoraj 17:20 Jacek Frączyk

Stan klęsk żywiołowej - Figure 7 — Zdjęcia BusinessInsider

Wiadomości

Tusk i Scholz rozmawiali przez telefon. Znamy temat

piątek 20:59 mm

Jechałeś pod wpływem alkoholu? Sprawdź, co ci grozi

piątek 06:17 DAN

Handel

Polska Izba Handlu pisze list do premiera. Ostrzega przed likwidacją tysięcy sklepów

czwartek 19:48 DS

Jest ważny głos Sądu Najwyższego w sprawie frankowiczów. Ta uchwała nie powinna być podważana

czwartek 08:08 Jolanta Ojczyk

Stan klęsk żywiołowej - Figure 8 — Zdjęcia BusinessInsider

Wiadomości

Zamieszanie z kontrasygnatą. Oto, co na ten temat myślą Polacy

czwartek 07:53 KUC

Prawo

Kto do czyśćca, kto do piekła? Tak rządzący podzielą neosędziów

środa 06:29 Jolanta Ojczyk

Tylko u nas Opinie

Kartofelki muszą być dogotowane. Prof. Łętowska o reformie sądów

wtorek 12:21 Jolanta Ojczyk

Prawo

Stan klęsk żywiołowej - Figure 9 — Zdjęcia BusinessInsider

Eksperci: nie ma możliwości, by premier wycofał kontrasygnatę

poniedziałek 17:33 ANA

Prawo

Kaczyński: nie ma procedury pozwalającej na wycofanie kontrasygnaty

poniedziałek 16:23 ANA

Wiadomości

Donald Tusk zareagował. Wycofuje kontrasygnatę z wniosku prezydenta

poniedziałek 15:15 gku

Emerytury

Będzie dodatkowa waloryzacja emerytur i rent. Ale jeszcze nie teraz

08.09.2024 MR

Stan klęsk żywiołowej - Figure 10 — Zdjęcia BusinessInsider

Prawo

Adam Bodnar przygotował bat na tzw. neosędziów. "Czynny żal" formą "rozgrzeszenia"

06.09.2024 JAF

Prawo

PiS zaskarży decyzję PKW do Sądu Najwyższego

06.09.2024 ANA

Prawo

Premier: nie udzielę kontrasygnaty pod postanowieniem prezydenta

06.09.2024 ANA

Wiadomości

Premier o rozliczaniu poprzedników. "Nie sposób rządzić państwem w stanie dwuwładzy prawnej"

06.09.2024 ANA

Stan klęsk żywiołowej - Figure 11 — Zdjęcia BusinessInsider

Wiadomości

Donald Tusk ostro o rozliczaniu ludzi, którzy nadużyli władzy. "Idzie za wolno"

06.09.2024 nsz

Wiadomości

Premier o praworządności. "Nie jesteśmy rządem rewolucyjnym"

06.09.2024 ANA

Procedury dla sygnalistów. To rewolucja dla firm. Jak się przygotować? [ANALIZA]

06.09.2024 Łukasz Zalewski

Polityka

Rząd ma więcej przeciwników niż zwolenników. Spadają notowania Donalda Tuska

05.09.2024 DS

Stan klęsk żywiołowej - Figure 12 — Zdjęcia BusinessInsider

Prawo

Sprawa Michała K. Czy ochroni go list żelazny? Tłumaczymy

05.09.2024 Jolanta Ojczyk

Wiadomości

Oto co Polacy myślą o organizacji igrzysk olimpijskich w kraju [SONDAŻ]

05.09.2024 pas

Prawo

Piwo z internetu. Rząd szykuje zmiany

05.09.2024 nsz

Prawo

Ile musi trwać małżeństwo, by dostać rentę wdowią? Wyjaśniamy

05.09.2024 PRus

Stan klęsk żywiołowej - Figure 13 — Zdjęcia BusinessInsider

Wiadomości

Donald Tusk upomina ministra. "Chyba trochę żałował"

03.09.2024 mm

Wiadomości

Premier Tusk mówi wprost. Na razie nie będzie powrotu do obostrzeń

03.09.2024 mm

Wiadomości

Rząd obetnie budżet Kancelarii Prezydenta? Donald Tusk jednoznacznie

03.09.2024 ygi

Podpis Donalda Tuska w sprawie SN. Oto pięć najważniejszych faktów

03.09.2024 Jolanta Ojczyk

Stan klęsk żywiołowej - Figure 14 — Zdjęcia BusinessInsider

Prawo

Lidl i Biedronka mówią jednym głosem. "Pęd rządu do zbyt szybkiego bycia eko"

02.09.2024 JAF

Prawo

Ważne zmiany w prawie od września. Dla uczniów, kierowców, firm i pracowników

02.09.2024 Łukasz Zalewski

Prawo

Powrót do szkół. Co się zmienia dla uczniów i nauczycieli od września? Wyjaśniamy

02.09.2024 Łukasz Zalewski

Berlin wściekły na Tuska i Sikorskiego. Oto dlaczego relacje z Niemcami są tak złe, jak za PiS [ANALIZA]

02.09.2024 Mateusz Madejski

Stan klęsk żywiołowej - Figure 15 — Zdjęcia BusinessInsider

Wiadomości

Ministrowie mają się publicznie rozliczyć z pracy. Premier wydał polecenie

31.08.2024 REN

Wiadomości

Donald Tusk o legalnej aborcji: otwieramy furtki

30.08.2024 nsz

Prawo

10 mln zł to nie wszystko. PiS na decyzji komisji wyborczej straci o wiele więcej

29.08.2024 Jacek Frączyk

Poradnik finansowy

Stan klęsk żywiołowej - Figure 16 — Zdjęcia BusinessInsider

Koniec wakacji kredytowych? "Namawiają Donalda Tuska"

29.08.2024 mm

Finanse

Ten punkt w budżecie Donalda Tuska jest mało realny

29.08.2024 nsz

Ursula von der Leyen nie pochwali Donalda Tuska. Nie warto się tym przejmować [OPINIA]

29.08.2024 Bartek Godusławski

Prawo

Dziś decyzja w sprawie subwencji dla PiS. Czy partii grozi niewypłacalność

29.08.2024 Jacek Frączyk

Stan klęsk żywiołowej - Figure 17 — Zdjęcia BusinessInsider

Prawo

Komisja odrzuciła projekt o systemie kaucyjnym. Co teraz z ustawą

28.08.2024 Jacek Frączyk

Wiadomości

Donald Tusk zapowiada prace dotyczące pierwszej elektrowni jądrowej. Jest wniosek

28.08.2024 DS

Wiadomości

Kiepski sondaż dla Donalda Tuska. Nawet wśród wyborców koalicji wypada blado

28.08.2024 pas

Wiadomości

Stan klęsk żywiołowej - Figure 18 — Zdjęcia BusinessInsider

Ranking zaufania. Tym politykom ufają Polacy [SONDAŻ]

27.08.2024 ygi

Stan klęsk żywiołowej - Figure 19 — Zdjęcia BusinessInsider

Czytaj dalej