Szwajcaria chce debaty w ONZ o tym, jak zasłonić słońce. Eksperci ...

„Istnieje realne ryzyko, że zlecenie UNEP przygotowania raportu i powołania grupy ekspertów ds. SRM może podważyć istniejące moratorium ws. geoinżynierii słonecznej i w sposób niezamierzony zapewnić legitymację do opóźniania działań mających na celu wycofywanie paliw kopalnych” – stwierdziła Mary Church z Centrum Międzynarodowego Prawa Ochrony Środowiska (CIEL). „Istnieją pewne obszary, które społeczność międzynarodowa słusznie uznała za po prostu niedostępne – to między innymi eugenika, klonowanie ludzi i broń chemiczna. Geoinżynieria słoneczna znajduje się na tej liście. Trzeba się z tym zgodzić, zanim pozornie nieszkodliwe rozmowy sprowadzą nas na bardzo śliską drogę w kierunku wdrożenia tej technologii” – dodała. 

To nie pierwszy raz, kiedy Szwajcaria proponuje rozmowy na temat geoiżynierii słonecznej. Po raz ostatni jej przedstawiciele wspominali o niej podczas sesji Zgromadzenia ONZ ds. Środowiska w 2019 roku. Szwajcarska delegacja przedstawić miała wówczas projekt rezolucji w sprawie uregulowania kwestii stosowania technik geoinżynieryjnych, jakie mają być testowane i potem wykorzystywane na dużą skalę, by walczyć z ociepleniem klimatu.

Proponowana rezolucja miała wzywać do oceny potencjalnych metod i ram zarządzania technikami geoinżynierii, a także do powołania komisji, która przedstawić miała wyniki badań w tej kwestii do sierpnia 2020 roku. Jak zaznaczono, miał być to być krok w kierunku stworzenia międzynarodowej regulacji dot. tej budzącej ogromne kontrowersje technologii. „Istnieje ryzyko, że geoinżynieria może zostać zastosowana przez kogoś, nad kim nie ma międzynarodowej kontroli i jesteśmy tym bardzo zaniepokojeni”– mówił w 2019 roku w wywiadzie dla „Climate Home News”, Franz Perrez, szef działu spraw międzynarodowych w Szwajcarskim Federalnym Urzędzie ds. Środowiska. „Niektórzy już testują zarządzanie promieniowaniem słonecznym. Badania naukowe w tym zakresie już trwają. Nie możemy zamykać oczu i mówić, że to jest tylko science fiction” – podkreślał. 

Temat został wtedy ostatecznie zablokowany jednak przez Stany Zjednoczone i Arabię Saudyjską.

Od 2019 roku debata w tej kwestii się nasiliła. Jak zauważa „The Guardian”, podczas gdy w przeszłości był to badania technologii SRM były częściowo finansowane przez branżę paliw kopalnych, w ostatnich latach zaangażowało się w nie więcej podmiotów – w tym filantropów i przedsiębiorców z branży zaawansowanych technologii. 

W 2022 roku około 500 naukowców podpisało apel w sprawie stworzenia umowy o nieużywaniu geoinżynierii słonecznej. Dokument ten miał przewidywać między innymi brak finansowania publicznego, wdrażania, patentów, eksperymentów oraz wsparcia tej technologii na forach międzynarodowych.