W czerwcu czeka nas waloryzacja emerytur

Fundusz pod lupą:

Co roku 1 czerwca Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczyna waloryzację środków zgromadzonych na kontach i subkontach ubezpieczonych, w tym waloryzacje kapitału początkowego. Waloryzacja ma skompensować inflację i inne procesy gospodarcze z poprzedniego roku. Kwoty zapisane w ZUS są podstawą obliczenia wysokości emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Do waloryzacji składek zapisanych na koncie i subkoncie osób ubezpieczonych w ZUS na 31 stycznia 2024 r. zostały przyjęte dwa wskaźniki: 114,87% dla składek emerytalnych na koncie oraz 109,91% dla środków na subkoncie. 

Waloryzacja składek polega na pomnożeniu zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek na ubezpieczenie emerytalne przez wskaźnik waloryzacji. Waloryzacji podlega kwota składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na dzień 31 stycznia roku, za który jest przeprowadzana, powiększona o kwoty z tytułu przeprowadzonych waloryzacji.

Waloryzacja kont i subkont jest wyłącznie procentowa.

Najczęściej inny wskaźnik waloryzacji dotyczy konta podstawowego i kapitału początkowego, a inny subkonta.

Waloryzacja kont emerytalnych przeprowadzana jest od początku reformy, natomiast subkont dopiero od 2011 roku. Zasady waloryzacji składek określa art. 25 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, natomiast zasady waloryzacji kapitału początkowego - art. 173 ustawy. Waloryzacja kapitału początkowego odbywa się podobnie, przy czym pierwsza waloryzacja przeprowadzana jest od dnia 1 czerwca 2000 r. za rok 1999 - według odrębnego wskaźnika waloryzacji kapitału początkowego za rok 1999 wynoszącego 115,60%. Kolejne waloryzacje kapitału początkowego przeprowadzane są według wskaźników waloryzacji ogłaszanych dla składek na ubezpieczenie.

Wskaźniki waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne ogłasza Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" do 25. dnia miesiąca poprzedzającego termin waloryzacji składek za poprzedni rok i kwartał. W poprzednich latach wskaźnik ten wynosił: za 2020 rok - 105,41%, za 2021 rok - 109,33%, za 2022 rok - 114,40%.

Subkonta prowadzone są od 1 maja  2011 r. Wskaźnik ten ogłasza prezes GUS. Za 2019 rok wynosił on 105,73%, za 2020 rok - 105,23%, za 2022 rok - 109,20%. 

Po wykonaniu waloryzacji rocznych ZUS przygotowuje informacje o stanie konta ubezpieczonego, zawierające dane o nominalnej wartości zgromadzonych składek oraz po przeprowadzonej waloryzacji (IOSKU) według stanu na 31 grudnia 2023 r. Zakład, jak co roku, rozpocznie tworzenie IOSKU po zakończeniu waloryzacji. Informacje są dostępne na PUE ZUS. Od 2020 roku – zgodnie z przepisami – ZUS wysyła papierowe informacje tylko na życzenie klientów.

Informacja o czerwcowej waloryzacji jest ważna także dla tych, którzy osiągną wiek emerytalny w danym roku. Korzystniej jest przejść na emeryturę w drugiej połowie roku, od lipca. Stan środków zgromadzonych na kontach emerytalnych zostanie bowiem podniesiony przez ZUS w czerwcu. Kilka miesięcy opóźnienia w złożeniu dokumentów może przełożyć się na co najmniej kilkudziesięciozłotową podwyżkę świadczenia. 

Dotychczasowym emerytom wartość otrzymywanego świadczenia nie ulegnie zmianie. Podwyżkę emerytur mieli w marcu. 

Źródło: Monthira/ Shutterstock