100 lat temu urodziła się Wisława Szymborska. Lekarz: gdyby nie ...

02.07.2023 3 min czytania

2 lipca mija setna rocznica urodzin Wisławy Szymborskiej. Poetka zmarła w wielu 89 lat na raka płuc. Paliła papierosy do ostatnich dni. — Można spekulować z dużym prawdopodobieństwem, że gdyby nie nałóg, mogłaby żyć dłużej, np. do 100 lat — mówił po jej śmierci prof. Witold Zatoński, epidemiolog, ekspert zdrowia publicznego, od lat zajmujący się nowotworami płuc.

Wisława Szymborska — urodziła się 100 lat temu Szymborska zmarła na raka płuca Rak płuc występuje głównie u palaczy Rak płuc — inne czynniki ryzyka Rak płuca jest drugim najczęściej diagnozowanym nowotworem w Polsce. W przypadku kobiet ustępuje jedynie rakowi piersi Wg statystyk 90 proc. osób chorych na raka płuc to obecni lub byli palacze papierosów Wisława Szymborska zmarła na raka płuc. Mimo zaleceń lekarzy paliła do ostatnich dni Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Onet Wisława Szymborska — urodziła się 100 lat temu

Wisława Szymborska to jedna z najwybitniejszych polskich poetek. Jej twórczość wykraczała jednak poza poezję. Była też eseistką, tłumaczką, krytyczną i felietonistką. Urodziła się 2 lutego 1923 r.

Jej utwory przetłumaczono na kilkadziesiąt języków, choć nie rozpieszczała zbytnio swoich sympatyków. Publikowała kilka wierszy rocznie, w sumie wydano kilkanaście tomów jej poezji.

W 1996 r. została nagrodzona Literacką Nagrodą Nobla, "za poezję, która z ironiczną precyzją odsłania prawa biologii i działania historii we fragmentach ludzkiej rzeczywistości". Decyzję Szwedzkiej Akademii przyjęła z zakłopotaniem, bo nie lubiła blichtru i wszelkich "pożytków" wynikających ze sławy. Od zawsze natomiast znana była z poczucia humoru i ogromnego dystansu.

– Nobel był dla niej katastrofą. Nie znosiła tłumów, powierzchownych kontaktów, kamer, mikrofonów, wywiadów, a piekło wyobrażała sobie jako miejsce, gdzie rozdaje się autografy — zdradzał w rozmowie z Newsweekiem wydawca Jerzy Illg.

Szymborska zmarła na raka płuca

Wisława Szymborska zmarła 1 lutego 2012 r. — Zmarła w swoim domu, w swoim łóżku, w swoim pokoju. Spokojnie, we śnie — mówił wtedy Michał Rusinek, asystent noblistki.

Artystka od lat chorowała na raka płuc. W grudniu 2011 r. jej stan znacznie się pogorszył, trafiła do szpitala. Wróciła do domu, ale jakiś czas później pojawiło się zapalenie płuc, co wiązało się z powrotem do szpitala Jak podkreślali znajomi, choroba nie pozbawiła się dobrego humoru. Ostatnie kilkanaście dni spędziła w domu.

Rak płuc występuje głównie u palaczy

Palenie papierosów to najpoważniejszy czynnik ryzyka raka płuc. U kobiet zwiększa to ryzyka nawet pięciokrotnie. Statystyki pokazują, że 90 proc. osób chorych na raka płuc to obecni lub byli palacze papierosów.

Szymborska była nałogową palaczką, nie rzuciła palenia — wbrew namowom lekarzy — nawet gdy pojawił się nowotwór.

— Obserwacje populacji palących i niepalących wszędzie w USA, Wielkiej Brytanii czy Chinach zawsze wskazują, że palacze żyją średnio 10–20 lat krócej od niepalących. Wisława Szymborska, nałogowa palaczka, dożyła wprawdzie 90 lat, ale zmarła na raka płuca (powtarzam jeszcze raz – schorzenia występującego prawie wyłącznie u palaczy). Można spekulować z dużym prawdopodobieństwem, że gdyby nie nałóg, mogłaby żyć dłużej, np. do 100 lat — mówił w rozmowie z serwisem Medyna Praktyczna prof. Witold Zatoński, epidemiolog, ekspert zdrowia publicznego, wieloletni kierownik Zakładu Epidemiologii Centrum Onkologii w Warszawie.

Rak płuc — inne czynniki ryzyka

Najpoważniejszym czynnikiem ryzykiem raka płuc jest czynne palenie. Ale także przebywanie w pobliżu palących osób jest ważnym elementem obciążającym. Bardzo duża część osób zapadających na ten nowotwór to bierni palacze.

Inne czynniki ryzyka to:

wiek — niemal trzy czwarte przypadków raka płuc dotyczy osób mających co najmniej 65 lat, jednak coraz częściej zdarzają się przypadki u osób 40 i 30-letnich, długotrwałe przebywanie na terenach silnie zanieczyszczonych metalami ciężkimi (arsen, kadm, ołów, azbest). smog i spaliny — nawet 8 proc. przypadków raka płuca może mieć przyczynę w ekspozycji na toksyczne substancje zawarte w powietrzu.  przypadki raka płuc w rodzinie — predyspozycje genetyczne mogą dotyczyć nawet 15 proc. chorych na raka płuc, schorzenia płuc, jakie jak przewlekła obturacyjna choroba płuc, gruźlica czy śródmiąższowe choroby płuc (m.in. sarkoidoza, idiopatyczne włóknienie płuc, pylica), przebyte choroby nowotworowe. ZOBACZ TAKŻE płuca rak płuc rak płuca nowotwory nowotwór płuc palenie papierosów

Wczesne objawy raka płuc u kobiet. Te sygnały łatwo przeoczyć

Objawy nowotworu płuc mogą być różne, ponieważ zawsze zależą od kilku czynników. Wśród nich, oprócz lokalizacji i rodzaju raka, jest także płeć. Okazuje się...

Paulina Wójtowicz

"Rak wyjątkowo często daje przerzuty do mózgu". Lekarz o szansach dla pacjentów

Jeden z rodzajów raka płuca często daje przerzuty do mózgu. Na szczęście pojawiły się leki ukierunkowane molekularnie, które mogą im zapobiegać. Jednym z nich...

PAP

Objawy raka, które widać na twarzy. Gdy się pojawią, pędem na badania

Rak to podstępna choroba, która potrafi miesiącami nie dawać o sobie znać. Często też pojawiają się u nas nietypowe objawy, które po prostu ignorujemy. Błąd!...

Joanna Murawska

Objawy raka płuc, które widać na wiele miesięcy przed diagnozą

Rak płuc to jeden z rodzajów nowotworów, które spędzają sen z powiek i są częstym źródłem obaw oraz wątpliwości. Warto uzupełniać swoją wiedzę i zawczasu...

Karolina Gomoła

Niemczyk próbował truć raka. "Wykończyłem go whisky". Potem wszystko się zepsuło

Andrzej Niemczyk zmarł 2 czerwca 2016 r. Pokonał go rak płuc. Wcześniej, po 10-letniej walce, wygrał z nowotworem węzłów chłonnych, choć sposób, w jaki...

Adrian Dąbek

Neurolożka ma agresywnego raka. "Lekarze dawali mi rok. Żyję już pięć"

Gesa Vehlow siedzi na kanapie. Jest drobna, ma krótkie włosy i uśmiecha się do kamery. Czego nie widać na pierwszy rzut oka? Kobieta jest bardzo chora. W 2018 r....

Bild

Rak płuc rzadszy u palących mężczyzn, a częstszy u niepalących i młodych kobiet. Onkolog tłumaczy dlaczego

Rak płuc jest chorobą powszechną u palaczy, a wyobraźnia na myśl o pacjencie z tą chorobą podsuwa z reguły obraz starszego mężczyzny. W ciągu ostatnich 15 lat...

Marlena Kostyńska

Nietypowy objaw raka płuca. Zmienia połowę twarzy, zwłaszcza oko

Nowotwór płuc to najczęściej atakujący nowotwór złośliwy i jeden z najgorzej rokujących. Uporczywy kaszel, duszność lub ból w klatce piersiowej to typowe...

Monika Mikołajska

Palą "paczkę za paczką" i unikają raka płuc. Jak to możliwe? Ciekawe odkrycie

Rak płuc jest jednym z najczęstszych i najgorzej rokujących nowotworów, a najsilniejszym czynnikiem, który go wywołuje, jest palenie tytoniu. Okazuje się jednak,...

Monika Mikołajska

Pierwszym objawem raka płuc jest kaszel. Sygnały widać też na twarzy

Rak płuca jest obecnie najczęściej występującym nowotworem złośliwym na świecie. Rocznie rozpoznaje się go u 1,6 mln osób, a 1,4 mln chorych umiera. W Europie...

Redakacja Medonet